Advent: een tijd van hoop

Advent. Een tijd van hoop. 

Tish Warren, KokBoekencentrum Utrecht 2024, 118 blz., € 16,99

Tish Warren is in de afgelopen jaren een vertrouwde stem in christelijk Nederland geworden, naar mijn indruk met name onder de zgn. millennials. De combinatie van een warm persoonlijk geloof met het liturgische ritme van de kerk van alle tijden raakt een snaar bij velen. Het hoeft niet allemaal uit jezelf te komen; je geloof mag meebewegen op het ritme van woorden en gebruiken die de tijd verduren. Na Liturgie van het alledaagse, over ‘heilige gebruiken in het gewone leven’ (2018) en Bidden in de nacht, voor ‘wie werken, waken en wenen’ (2021), verscheen in het najaar van 2024 Advent, een tijd van hoop.

Warren noemt eerste advent de nieuwjaarsdag van de kerk. Dit betekent dat we het christelijk jaar beginnen met wachten, met verlangen, met hunkering. En dat in een cultuur van ongeduld, waarin wachten veelal voelt als verspilde tijd. Daarom is advent ook een oefening, oefenen in het wachten op genade en voldoende vertragen om je door God te laten veranderen (41), waarbij de oude woorden van de Schrift de stevige balken vormen die het gewicht van de adventshoop dragen (47). Warren noemt de liturgische kalender een theater om je in onder te dompelen; het verhaal van het evangelie wordt daarin niet alleen opnieuw verteld; we treden er ook in binnen. De kunst is om je dan niet te snel te ‘haasten’ richting de feesten Kerst of Pasen, maar ook ruimte te scheppen om te zuchten en te rouwen. Dat is wel een vorm van tegencultuur: ‘Een leven van verlangen en zuchten sluit nooit aan bij de beloften van het westerse consumentisme, vooruitgangsgeloof of het vinden van de beste versie van je leven hier en nu. (…) De kerk komt wekelijks samen om de Schrift te lezen en de sacramenten te vieren, niet om onze verlangens te bevredigen, maar om ze juist heftiger te maken, pijnlijker en intenser.’ (72)

Met dit boek doet Warren opnieuw een waardevolle handreiking om hoopvol te leven in een soms harde en schurende realiteit. Wachtend op ‘een heelheid die al gekomen is, maar tegelijk nog komt, voorbij de horizon, net buiten ons blikveld, maar die zich minuut na minuut, dag na dag naar ons toe haast.’ (48).

Teun van der Leer, docent en onderzoeker aan het Baptistenseminarium, VU Amsterdam