Power in Weakness. Paul’s Transformed Vision for Ministry. Timothy G. Gombis, Eerdmans Grand Rapids 2021, 168 blz., $ 25,00 Volgens Gombis betekent Paulus’ bekering op weg naar Damascus dat zijn visie op geestelijk leidinggeven ook veranderde. Hij volgt daarin N.T. Wright, die stelt dat Paulus door deze ontmoeting een andere kijk krijgt op de komst van het Koninkrijk van God en op de opstanding. Volgens Wright was de Paulus voor Damascus van mening dat hij een bijdrage moest leveren aan de komst van het Koninkrijk door het volk Israël weer op het spoor van Gods Tora te krijgen. Wanneer het volk weer trouw zou zijn, kon het Koninkrijk van God komen en zou de opstanding plaatsvinden. In die ontmoeting ontdekte Paulus dat de opstanding kon plaatsvinden door de kruisdood van Jezus. Daarmee dat Paulus volgens Gombis dus ook een andere visie krijgt op geestelijk leiding geven. Paulus leerde dat hij zijn zelfbeeld moest opgeven van de bevoorrechte ijveraar voor Gods Tora. In die kwetsbaarheid raakte hij vervuld met de opstandingskracht van Christus.
Gombis sluit zich hierbij aan bij de gedachte van ‘cruciformity’, zoals bij Michael J. Gorman: de vernedering van het kruis paste juist bij Gods karakter. Doordat Jezus dit karakter van God liet zien aan het kruis, hebben zijn volgelingen ook te leven volgens dat kruisvormig narratief. Omdat Jezus aan het kruis de machten van zonde, duivel en dood verslagen heeft, kan de volgeling van Jezus ook anders leven. Geestelijk leiding geven staat in het teken van deze kosmische overwinning van Christus. Daarbij gaat het in het leiding geven niet om eigen eer en imagovorming, maar om kwetsbaarheid en geloofwaardigheid, het zoeken naar verzoening waarbij je jezelf ook niet spaart, in plaats van het benadrukken van eigen gelijk. Gombis wil met zijn boek niet alleen een reconstructie van Paulus’ visie op leiding geven aan de gemeente bieden, maar ook steeds laten zien wat deze visie voor de kerk van vandaag betekent. Steeds geeft hij voorbeelden waarmee hij wil laten zien hoe de inzichten van Paulus uitwerken.
Van zo’n wederzijdse bevruchting van exegese en praktische theologie houd ik enorm. Wel vind ik het jammer dat Gombis geen aandacht heeft voor de tweede verandering van Paulus’ visie op geestelijk leidinggeven door de tegenslagen en mislukkingen die hij moest meemaken. ‘Cruciformity’ is dus wat anders dan de theologie van het kruis. Veelzeggend is het dan ook dat cruciale hoofdstukken voor Paulus’ visie in de praktijk, zoals 2 Korinte 1-2, niet aan de orde komen.
Matthijs Schuurman, predikant van de Hervormde Gemeente Oldebroek (PKN).