Woord vooraf
Op de cover van de Inspirare-nummers van 2023 staat ‘jaargang 6’. Dat is waar en niet waar. We zijn bezig met de zesde jaargang, maar we hadden de eerste nummers – het themanummer Geboeid door Kees van der Kooi en het registernummer van Geestkracht en Soteria van 2018 – nooit als de eerste jaargang aangeduid. Die nummers behoorden nog tot het afronden van de twee voorgangers van Inspirare. Halverwege 2022 hebben we een fout gemaakt door van jaargang 4 over te schakelen naar jaargang 5, zonder enige aanleiding. Dus leven we nu toch in jaargang 6.
Dit themanummer biedt een reflectie op de coronatijd. De eerste twee artikelen beschrijven hoe verschillende christelijke leiders hebben gereageerd op de corona-uitbraak en alle overheidsmaatregelen die daarop volgden. Jack Barentsen bestudeert het vanuit het perspectief van leiderschap: hoe duidden leiders de coronacrisis en hoe stelden zij zichzelf op tijdens deze periode van onzekerheid en lockdowns? Er blijken minstens vier vormen van leiderschap te zijn, waarbij het leiderschap gedurende de coronatijd ook weer verschoof, omdat de situatie veranderde. Miranda Klaver bestudeerde vooral christelijke leiders buiten kerkelijke gemeenschappen. Een viertal voorbeelden van leiders die vooral op internet actief waren en bleven, komt voorbij. Zij reageren ook op verschillende manieren op de crisis, van mild tot radicaal, soms in een apocalyptische sfeer. De rol van internet in deze periode laat tevens zien hoe anders christenen hun geloof (kunnen) beleven dan wanner zij deel uitmaken van een fysiek bij elkaar komende geloofsgemeenschap: de coronaperiode heeft dit niet veroorzaakt, maar maakte dit verschijnsel wel zichtbaar en was ook een drijvende kracht achter deze verandering.
Twee andere artikelen besteden aandacht aan het fenomeen extreme beliefs, dat door de coronatijd een impuls heeft gekregen. Julia Duetz en Rik Peels doen uit de doeken wat complottheorieën zijn, waarom mensen daarin geloven en hoe je als christelijke gemeenschap daarmee om kunt gaan. Ook hier speelt internet een rol, zij het weer geen doorslaggevende. Bij hun tips voor gesprekken met complotdenkers gaan zij uit van het idee van de mens als ‘beeld Gods’, de zondeleer en de verlossingsleer. Daarna volgt een recensie-artikel door ondergetekende over het Duitse fenomeen Christentum von rechts, een beschrijving van dat deel van het Duitse christendom dat zich verwant voelt met politieke partijen die rechts van de CDU staan. Kenmerken van dit deel van het Duitse christendom worden in dit boekje zeer helder weergegeven. Het artikel eindigt met een aantal verwijzingen naar de Nederlandse situatie.
Tot slot volgt nog een artikel van Ilonka Terlouw, gebaseerd op een lezing tijdens de conferentie ‘Bijbel in beweging’. Het draagt de intrigerende titel ‘Bijbellezen als christelijke levenskunst’ en zet de term gezag in een net iets ander daglicht. Het reageert ook niet direct op de coronatijd, wel op de steeds voortgaande secularisering.
Eveline van Staalduine-Sulman (eindredacteur)
Inhoudsopgave
Door de crisis heen: de rol van leiderschap in de kerk
Jack Barentsen
Coronacrisis buiten de geloofsgemeenschappen: de opkomst van huiskerken, profeten en welvaartspredikers
Miranda Klaver
Complottheorieën, onzekerheden en het christelijk geloof
Julia Duetz en Rik Peels
Christentum von rechts (recensie-artikel)
Eveline van Staalduine-Sulman
Bijbellezen als christelijke levenskunst: twee culturele factoren die van deze levenskunst een strijd kunnen maken
Ilonka Terlouw
Recensies
Comments